داروهای کاهش فشار خون – بخش دوم

در حال حاضر بیماریهای قلبی عروقی یک مشکل عمده بهداشتی و اجتماعی بشمار می‌رود که ابعاد آن بسرعت در حال گسترش است. دگرگونی‌های سریع اقتصادی و اجتماعی دهه‌های اخیر سبب شده است که شیوع عوامل خطر این بیماریها افزایش قابل ملاحظه‌ای داشته باشد. عوامل خطر عبارتند از مجموعه عادات یا ویژگی‌هایی که رابطه مستقیم و تنگاتنگی با بروز بیماری‌ها دارند.
•    عوامل خطر بیماریهای قلبی عروقی به سه دسته ی  کلی تقسیم می شوند:
الف)    عوامل خطر غیر قابل تعدیل
ب)    عوامل خطر رفتاری
ج)    عوامل خطر فیزیولوژیک

الف)    عوامل خطر غیر قابل تعدیل :
عوامل خطر غیر قابل تعدیل عواملی هستند که غیر قابل تغییر و مداخله هستند. این عوامل همراه فرد هستند و فرد و جامعه نمی‌توانند برای تغییر در آن دخالتی بکنند. این عوامل شامل موارد ذیل هستند:
1)    افرادی که دارای سابقه خانوادگی هستند(به ویژه وجود سابقه سکته قلبی در پدریا برادر قبل از ۵۵ سالگی و یا مادر یا خواهر قبل از ۶۵ سالگی)
2)    افرادی که حداقل یکی از اعضای درجه یک خانواده (پدر، مادر، خواهر و برادر) آن ها بیماری فشارخون بالا دارند.
3)    افرادی که حداقل یکی از اعضای درجه یک خانواده آن ها مبتلا به بیماری دیابت نوع ۲ است.
4)     افرادی که حداقل یکی از اعضای درجه یک خانواده آن ها اختلالات چربی خون دارند ( LDL  بالا و HDL  پایین)
5)    سالمندان ۶۰ سال و بالاتر
6)    زنان بعد از سن یائسگی

ب)    عوامل خطر رفتاری:
1)    افرادی که دخانیات(سیگار، قلیان، پیپ،…) مصرف میکنند.
2)    افرادی که در طول زندگی خود از رژیم غذایی نامناسب استفاده می کنند.
3)    افراد با سبک زندگی کم تحرک و فعالیت بدنی ناکافی

ج)    عوامل خطر فیزیولوژیک
1)  افرادی که بدون سابقه ی بیماری در افراد درجه یک خانواده، مبتلا به فشار خون بالا هستند.
2) افرادی که مبتلا به بیماری دیابت(مرض قند) هستند.
3)  افرادی که اضافه وزن و چاقی دارند.
4) مردان با HDL کمتر از ۴۰ و زنان با HDL کمتر از ۵۰ (بدون سابقه ی بیماری در افراد درجه یک خانواده)
5) افرادی که بدون سابقه ی فامیلی ،LDL بالا دارند.
6 ) افرادی که تحت فشارهای روانی(استرس) هستند.

در صورت وجود بیش از یک عامل خطر در فرد، اثرات نامطلوب آن ها تشدید می شود .بنابراین با مشاهده یک یا چند مورد از این عوامل ، مراجعه به پزشک و کنترل آن ها ضروری است تا به این ترتیب، از بروز سکته قلبی جلوگیری شود.

🔅 در حال حاضر ۳ نوع روغن در خانه ها پیدا می شود :

🔸 سرخ‌کردنی
🔸 مخصوص پخت‌ و‌ پز
🔸 روغن مخصوص سالاد (زیتون، کنجد یا هسته انگور)

🔅 هر نوع روغنی کاربرد خاص خود را دارد.
مثلا از روغن مخصوص سرخ‌کردن فقط باید برای سرخ کردن استفاده شود یا روغن‌های سالاد را فقط برای طعم دادن به سالاد به کار برد.

🔸سرخ کردن ، به‌خصوص به مدت طولانی و حرارت بالا، ارزش تغذیه‌ای خوراکی‌ها را از بین می‌برد.
🔸مثلا سرخ کردن زیاد سبزی، تقریبا باعث از دست رفتن ویتامین‌های موجود در آن می‌شود .
🔸روغن های مایع معمولی برای پخت‌وپز کاربرد دارند و باید برای پخت برنج و خورش از انواع روغن‌های مایع استفاده کرد.

به‌طور کلی، تمام روغن‌های خوراکی مایع برای پخت غذا مناسب هستند و به ترتیب، استفاده از روغن‌های زیتون، کنجد، کانولا، ذرت، آفتابگردان و سویا برای طبخ غذا توصیه می‌شود.

🔺حواستان باشد که روغن‌های مایع معمولی در مقابل حرارت مقاوم نیستند و به‌همین دلیل برای سرخ‌کردن با مدت طولانی و در درجه حرارت بالا، نباید استفاده شوند چون هنگام سرخ کردن با حرارت بالایی که می‌بینند ، می‌سوزند و ترکیب‌های سرطان‌زایی در آنها ایجاد می‌شود
🔸برای پخت برنج و خورش باید از روغن مایع معمولی استفاده شود. البته روغن زیتون هم برای طبخ برنج مناسب است.

🔸در قنادی‌ها برای تهیه کیک و شیرینی از روغن جامد یا نیمه‌جامد استفاده می‌شود چون باعث ایجاد عطر، طعم، کیفیت بهتر، تردی محصولات تنوری، هوادهی در فراورده‌های خمیری، ورآمدن آنها و مطلوبیت بافت می‌شود.

استفاده از روغن‌های دیگر می‌تواند تاحدی افت کیفیت ظاهری و خوراکی محصولات قنادی را به دنبال داشته باشد .

🔺 به همین دلیل نباید در مصرف کیک و شیرینی زیاده‌روی کنید چون روغن‌های قنادی مقادیر بالایی اسید‌های چرب اشباع دارند که می‌توانند خطر گرفتگی عروق و ابتلا به بیماری‌های قلبی -عروقی را افزایش دهند.

🔅 برای سرخ کردن انواع مواد غذایی  باید از روغن مخصوص سرخ‌کردن استفاده شود.
🔅از روغن زیتون می‌توان برای سرخ کردن سطحی (مثل نیمرو کردن یا تهیه املت) یا تفت دادن مختصر با درجه حرارت ملایم و فقط یکبار استفاده کرد.
🔅روغن کانولا هم دارای خواص تغذیه‌ای بالایی است ولی خواص کیفی آن مانند مقاومت در برابر حرارت و نور، پایین است و برای سرخ کردن‌های عمیق چندان مناسب نیست.

🔅روغن هسته انگور هم به‌دلیل پایین بودن مقاومت در برابر اکسیداسیون و نقطه دود پایین، برای سرخ کردن مناسب نیست.

🔅 از روغن هسته انگور هم باید فقط برای طعم‌دادن به غذاهای سرد و سالاد استفاده شود.