آمفیزم عبارت است از یک بیماری مزمن ریه که طی آن کیسههای هوایی (حبابچهها) در ریه بیش از اندازه گشاد میشوند و در نتیجه، خاصیت ارتجاعی رشتههایی که کیسههای هوایی را به هنگام تنفس باز و بسته میکنند از بین میرود.
🔴این بیماری معمولاً در بزرگسالان و بین سنین ۷۵-۵۵ سال رخ میدهد و در مردان شایعتر از زنان است.
📝 علایم شایع:
⭕️غالباً در مراحل اولیه علامتی وجود ندارد.
⭕️تنگی نفس که شدت آن تدریجاً طی سالها زیاد میشود.
⭕️عفونتهای راجعه گاهگاهی در ریهها یا لولههای نایژهای
⭕️بزرگ شدن قفسه سینه و شبیه شدن آن بشکه
📝 علل بیماری:
❌سیگار کشیدن برای سالهای متمادی
❌آلودگی هوا
❌التهاب کیسههای هوایی در ریهها
❌کمبود ارثی آلفا ـ ۱ ـ آنتیتریپسین
📝 عوامل افزایش دهنده خطر:
🔴سابقه آسم یا برونشیت
🔴بروز عفونتهای مکرر تنفسی که باعث کاهش عملکرد بافت ریه میشود.
🔴آلرژی یا سابقه خانوادگی آلرژی
🔴مشاغلی که نیازمند تنفس مخصوص و با زور هستند مثل شیشهگری یا نواختن یک ساز بادی موسیقی
📝 پیشگیری:
🔶سیگار نکشیدن
🔶از بودن در جاهایی که آلودگی هوا زیاد است خودداری کنید.
🔶ورزش در حد متوسط و در هوای تمیز انجام دهید.
🔶از بروز آنفلوآنزا و ذاتالریه با زدن واکسنهای مربوطه جلوگیری کنید.
🔶از تماس با بیمارانی که دچار عفونت تنفسی هستند خودداری کنید.
🔶در صورت بروز عفونت ریه به پزشک مراجعه کنید. پزشک ممکن است آنتیبیوتیک تجویز کند.
📝 عواقب مورد انتظار:
⭕️این بیماری را نمیتوان معالجه کرد، اما با کنترل علایم میتوان پیشرفت و شدت گرفتن بیماری را به تأخیر انداخت.
⭕️اگر چه آمفیزم امید به زندگی را کاهش میدهد، بسیاری از افراد سالها با آن زندگی میکنند.
⭕️بدون درمان، عوارض بیماری ممکن است مرگبار باشند.
📝 عوارض احتمالی:
❌مستعد بودن نسبت به بروز عفونتهای ریه
❌بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD)
❌نارسایی تنفسی یا روی هم خوابیدن ریه
❌نارسایی احتقانی قلب
✅ درمان:
🔵اقدامات تشخیصی ممکن است شامل آزمایش خون و سایر بررسیهای آزماشگاهی، عکسبرداری با اشعه ایکس، و آزمونهای عملکرد ریه باشند.
🔵درمان با هدف کاهش علایم، کند کردن پیشرفت بیماری و جلوگیری از بروز عوارض صورت میگیرد.
🔵نوعی درمان جدید برای درمان آمفیزم ناشی از کمبود ارثی آلفا ـ ۱ ـ آنتیتریپسین بسیار نویدبخش است.
🔵سیگار را ترک کنید. سیگار باعث پیشرفت بیماری میشود حتی اگر درمان صورت گیرد.
🔵از استنشاق آلایندههای تنفسی خودداری کنید.
🔵اگر در جایی کار میکنید که آلودگی هوا زیاد است، با اقدامات مختلف سعی کنید از قرار گرفتن در معرض آلودگی اجتناب کنید. در صورت لزوم، شغل خود را عوض کنید.
🔵به هنگام هشدار در مورد آلودگی هوا، در منزل بمانید.
🔵سیستم تهویه مطبوع فیلتردار با کنترل رطوبت در منزل خود نصب کنید.
🔵هر گونه آلرژی همراه آمفیزم باید درمان شود تا از بدتر شدن آمفیزم جلوگیری شود.
🔵از قرار گرفتن در معرض تغییرات ناگهانی دما یا رطوبت، حرف زدن با صدای بلند، خندیدن، گریه کردن، یا فعالیت بدنی شدید، در صورتی که باعث بروز حملههای سرفه شوند، خودداری کنید.
🔵از رفتن به ارتفاعات که هوا در آنجا رقیق است خودداری کنید.
🔵دندانهای خود را مرتب مسواک کنید و نخ دندان بکشید تا احتمال بروز عفونت در دهان کم شود.
🔵انتهای تخت خود را حدود ۱۲-۱۰ سانتیمتر بالا بیاورید. این کار کمک میکند تا ترشحات مخاطی در قسمتهای تحتاتی ریه جمع نشوند.
🔵از افرادی که سرفه میکنند یا سرماخوردگی دارند دوری کنید.
🔵ندرتاً ممکن است انجام پیوند ریه مدنظر قرار گیرد.
✅ دارو درمانی:
💊آنتیبیوتیک برای مبارزه یا پیشگیری از عفونتهای ثانویه
💊داروهای گشاد کننده نایژه برای رفع اسپاسم لولههای نایژهای
💊واکسن انفلوآنزا و واکسن ذاتالریه
💊اکسیژن در مراحل انتهایی
📝 رژیم غذائی:
🔶روزانه حداقل ۸ لیوان آب بنوشید.
🔶این کار باعث رقیق شدن ترشحات ریوی، و آسانتر شدن تخلیه آنها با سرفه
