احساس شما …

🔻چربیهای غذایی به دو دسته ی چربی های اشباع و غیر اشباع تقسیم بندی می شوند. نوع غیراشباع خود شامل چربی غیراشباع با چند پیوند غیراشباع*  و تک پیوند غیراشباع** می باشد.

🔻طبق مطالعات بالینی متعدد که سابقه بعضی از آنها مثل مطالعه مشهور «فرامینگهام» به چند دهه می رسد، تبدیل و جایگزینی چربیهای اشباع شده با نوع غیراشباع، باعث کاهش میزان کلسترول بد (LDL) و درنتیجه کاهش خطر آترواسکروز می گردد.

🔻بدترین نوع چربی های غذایی اشباع شده چربی های ترانس است، که با افزایش کلسترول بد (LDL) و کاهش همزمان سطح کلسترول خوب (HDL) همراه است و با بیماری قلبی عروقی و آترواسکلروز همراهی ثابت شده دارد.

🔻سطح کلسترول خون فقط به میزان مصرف کلسترول غذایی وابسته نیست و عوامل متعددی چون استعداد ژنتیکی، بیماریهای زمینه ای نظیر دیابت، کم کاری غده تیروئید، بیماریهای کبدی، چاقی (شاخص توده بدنی بالا) و مصرف همزمان داروها (نظیر کورتیکوستروئید ها و… ) جزء عوامل تعیین کننده سطح کلسترول خون هستند.

🔻بر طبق آخرین دستورالعملهای انجمن لیپید آمریکا  (۲۰۱۷)، همچنان مانند قبل برای کاهش ریسک قلبی عروقی توصیه به رژیم غذایی با محدودیت میزان چربی تام به ۳۵-۲۵٪؜ کالری روزانه، مصرف چربی های با چند پیوند غیراشباع و یک پیوند غیراشباع تا ۱۰ و ۲۰٪؜ و چربی اشباع شده ی کمتر از ۷٪؜ و چربی ترانس به کمتر از ۱٪؜ کل کالری و محدودیت مصرف کلسترول به زیر ۲۰۰ میلی گرم در روز می باشد.

🔻هر زرده تخم مرغ حاوی حدود ۲۰۰ میلی گرم کلسترول است، بر طبق بعضی مطالعات جدید مصرف روزانه یک عدد تخم مرغ یا مصرف هفتگی حداکثر ۷ عدد تخم مرغ با افزایش بیماریهای قلبی عروقی در جمعیت عمومی همراه نبوده است. بدیهی است این مقدار در افراد دچار دیس لیپیدمی ثابت شده یا دیابت (بویژه دیابت تیپ ۲) قابل تعمیم نیست.

🔻رژیم ایده ال غذایی از نظر چربی رژیم غنی از میوه و سبزیجات بمیزان ۵ وعده یا بیشتر درروز که حداقل یک وعده آن از نوع سبزیجات سبز تیره یا نارنجی رنگ باشد، غلات بویژه غلات سبوس دار و غیرفرآوری شده و با فیبر بالا، حبوبات مثل نخود و لوبیا، لبنیات نوع کم چرب، ماهی، گوشت بدون چربی و مرغ بدون پوست است. بعلاوه کاهش مصرف نمک و کالری تام روزانه برای رسیدن به وزن ایده ال ضرورت دارد.

🔻غذاهای غنی از فیبرهای محلول شامل سبوس جو و سبوس برنج، بلغور جو، لوبیا، نخود فرنگی، مرکبات، توت فرنگی و پالپ سیب باعث کاهش میزان کلسترول تام به میزان ۱۹-۵٪؜ و کلسترول بد (LDL) به میزان ۲۴-۸٪؜ می شوند.

🔻قابل توجه است که گرچه رژیم غذایی کم چربی بطور عام توصیه می شود ولی باید در نظر داشت که کاهش شدید چربی غذا ممکن است منجر به افزایش مصرف کربوهیدراتها بویژه نشاسته و قند ها و ازدیاد وزن گردد . بعلاوه رژیم پرکربوهیدرات بمیزان بیشتر از ۶۰٪؜ کالری تام منجر به افزایش سطح تری گلیسرید می شود که در افراد دارای سندرم مقاومت به انسولین توصیه نمی شود.

🔻چربیها از بهترین منابع تامین انرژی بوده و به ازای هرگرم، دوبرابرِ پروتئین و کربوهیدرات انرژی (کالری) تولید می کنند. بنابراین نباید چربی بطور کامل از رژیم غذایی حذف شود. بلکه چربی اشباع به نوع غیراشباع تبدیل شود.

🔻در انتخاب نوع روغن مناسب برای پخت غذا با توجه به تنوع زیاد روغن های موجود در بازار باید به ترکیب و نوع چربی موجود در روغن توجه داشت. روغن های حاوی چربیهای غیراشباع مثل روغن زیتون و روغن کانولا (حاوی اسیدهای چرب با یک پیوند غیراشباع)، روغن سویا، روغن ذرت، روغن هسته انگور و روغن آفتابگردان (حاوی اسیدهای چرب با چند پیوند غیراشباع) بر روغن پالم و روغن نارگیل که بیشتر از ۹۰٪؜ از نوع چربی اشباع شده است، ارجحیت دارند.
*Polyunsaturated Fatty Acid (PUFA)
**Monounsaturated Fatty Acid (MUFA)

AACE Guidelines, 2017
Expert opinion

دکتر ندا بهزادنیا
فوق تخصص اکوکاردیوگرافی، بیماری های قلب و عروق
دانشیار بیمارستان دکتر مسیح دانشوری، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

یک دانشجوی خارجی که برای ادامه تحصیل به سوئیس رفته می‌نویسد:
در زمان تحصیل نزدیک دانشگاه یک خانه اجاره کردم.
صاحبخانه یک خانم ۶۷ ساله بود
که با شغل معلمی بازنشست شده بود.
طرح های بازنشستگی در سوئیس آنقدر قوی هستند
که بازنشستگان هیچ نگرانی برای خورد و خوراک ندارند.

به این جهت یک روز از اینکه متوجه شدم او کار
پیدا کرده متعجب شدم!
کار او مراقبت از یک پیرمرد ۸۷ ساله بود!
از او پرسیدم آیا برای نیاز به پول این کار را می کند
پاسخش من را متحیر کرد!
من برای پول کار نمی کنم بلکه ” زمان ” خودم را
در ” بانک زمان ” سپرده می کنم
تا در زمانی که [ مثل این پیرمرد ] توان حرکت ندارم
آنرا از بانک بیرون بکشم!

این اولین بار بود که درباره مفهوم ” بانک زمان ”
می شنیدم! وقتی بیشتر درباره آن تحقیق کردم
متوجه شدم ” بانک زمان ” یک طرح بازنشستگی برای
مراقبت از سالمندان است
که توسط وزارت تامین اجتماعی فدرال سوئیس
تدوین و توسعه داده شده است

داوطلبان زمان مراقبت از سالمندان را در حساب شخصی شان  در ” سیستم امنیت اجتماعی ” پس انداز کرده
تا وقتی خود پیر ناتوان شدند
یا نیاز به مراقبت داشته باشند از آن برداشت کنند!
طبق قرارداد یک سال بعد از انقضای خدمات متقاضی
[ سپرده گذاری زمان ] بانک زمان میزان ساعات
خدمات را محاسبه کرده
و به او یک ” کارت بانک زمان ” می دهد!
وقتی او هم نیاز به کمک یک نفر دیگر دارد
می تواند با استفاده از آن کارت “زمان و بهره” آنرا برداشت کند.
بعد از تایید، بانک زمان داوطلبانی را برای مراقبت
از او در بیمارستان و یا منزل تعیین می کند!

در ضمن متقاضیان سپرده گذاری ” زمان ” باید سالم
و تندرست دارای مهارت های ارتباطی خوب و پر از عشق
و علاقه به همنوعان باشند!

صاحبخانه ام هفته ای دو بار برای مراقبت از پیرمرد سرکار می‌رفت و هر بار هم دو ساعت وقت برای خرید
تمیز کردن اتاق آفتاب گرفتن پیرمرد و گپ زدن
با او سرمایه گذاری می کرد!

اتفاقا یک روز دانشگاه بودم که تماس گرفت و گفت
در حالی که شیشه اتاق منزل خودش را تمیز می کرده
از چهارپایه افتاده!
من فورا مرخصی گرفتم و او را به بیمارستان رساندم.
مچ پای او شکسته بود و برای مدتی نیاز داشت روی تخت بماند.
داشتم کارهای تقاضا برای مرخصی جهت مراقبت خانگی را انجام می دادم که به من گفت جای نگرانی نیست
چرا که برای برداشت از بانک زمان درخواست داده است!

ظرف کمتر از دو ساعت بانک زمان یک داوطلب فرستاد
که به مدت یک ماه هر روز با گپ زدن و پختن غذاهای لذیذ از او مراقبت می کرد.
او به محض بهبودی دوباره مشغول کار مراقبت از دیگران شد و گفت که می خواهد برای روزهای پیری زمان سپرده گذاری کند!

مسلما پیاده شدن چنین ایده ای در کشورمان که جمعیت سالمند آن نزدیک ۱۰ درصد بوده و با شتاب به سمت ۳۰ درصد شدن در حال حرکت است!
نه تنها هزینه‌های بیمه و مراقبت در دوران سالمندی را کاهش می‌دهد
بلکه موجب تقویت اتحاد و همبستگی میان نسل‌ها شده که در سایر طرح های پولی موجود نظیر خانه سالمندان و پرستار خانگی کمتر دیده می شود!

ایده ” بانک زمان ” یا ” بانک مراقبت از سالمندان ”
اولین بار در سال ۲۰۱۲ و در شهر اس‌تی‌گلن سوئیس
که جوانترین جمعیت را دارد مطرح و پیاده شد
و طبق گزارش دولتی که قصد دارد
” فرهنگ زیبای روستایی مراقبت از یکدیگر ”
را به شهرهای مدرن بیاورد
بیش از نیمی از جوانان از این طرح استقبال کرده اند!
استقبال جوانان از چنین طرحی و همجواری همزبانی و همدلی با سالمندان یعنی ترکیب خامی و پختگی و کسب تجربه فراوان برای جوانان زنده ماندن اخلاق و احترام به اصل و ریشه در جامعه و همچنین روشن شدن چراغ امید در دل سالمندان

🔺 #وارفارین: بهترین زمان توصیه شده برای مصرف آن ساعت ۵ عصر است، چون مهم است که از ۲ ساعت قبل، تا ۲ ساعت بعد از مصرف وارفارین، هیچ غذایی خورده نشود.

🔺 #آسپرین: آخر شب‌ها (یا صبح خیلی زود)، برای این‌که پیک اثر آن صبح زود باشه و جلوی حوادث قلبی- عروقی رو بگیرد

🔺 #نیتروکانتین: بهتر است ۲ بار در روز خورده شود، ۸ صبح و ۵ عصر. این روش مصرف کمک می‌کند که بین دوز ۵ عصر تا ۸ صبح روز بعد، فاصله‌ی زیادتری ایجاد شود تا بدن چند ساعتی بدون دارو باشد. (می‌دانید که بهتر است در مصرف نیترات‌‌ها، ساعاتی در روز بدن بدون دارو باشد تا مقاوم به اثر دارو نشود).

🔺 #دیگوکسین: ساعت خاصی از شبانه‌روز ذکر نشده.

🔺 #پلاویکس: ساعت خاصی از شبانه‌روز ذکر نشده. (مراکز درمانی ساعت ۱۰ صبح به بیماران پلاویکس می‌دهند).

🔺 #آتورواستاتین (یا همان قرص چربی خون): بهترین زمان مصرف آن شب‌‌‌ها، قبل از خواب است، چون کبد در طول شب بیشترین متابولیسم چربی را انجام می‌دهد.

🔺 #آتنولول: هرگز بعد از ساعت ۴ عصر داده نشود. (ترجیحاً روزها بدهید)، چون یک بتا بلاکر طولانی‌اثر است، و اگر شب مصرف شود، موجب کاهش ضربان قلب در حین خواب می‌گردد.

🔺 #متورال: اصولا بخاطر داشته باشید که دادن بتابلاکر ها در طول روز مفیدتر از شبهاست. چون بیشترین میزان استرس و تاکى کاردى رو ما در طول روز داریم

🔺 #اُمپرازول یا #پنتوپرازول: باید حداقل نیم ساعت قبل از صبحانه و با معده خالى خوده بشن تا بیشترین اثر رو داشته باشن

🔺 #تریامترن_اچ،  #هیدروکلروتیازید، #فورزماید ( لازیکس) : این‌‌ها همگی دیورتیک می‌باشند، حتماً باید در طول روز تجویز شوند و شب‌‌ها تجویز نکنید

✏️خانم دکتر عفت روشنی مقدم : دیابتولوژیست