مت‎آمفتامین یا “شیشه” – آنچه دانستنش نیاز است!

💤 انواع بیهوشی :

برخی مواقع قبل از عمل جراحی، فرد را بیهوش می کنند تا هیچ گونه احساس دردی در طی عمل جراحی نداشته باشد.

⚠️نوع و مقدار ماده بی هوشی توسط متخصص بیهوشی تنظیم می شود.
⚠️نوع داروی بی هوشی بستگی به نوع عمل جراحی و وضعیت سلامتی بیمار دارد.

۱️⃣ 👈 بی حس کننده موضعی :

⭕️ به طور موقت برای جلوگیری از بروز درد در یک قسمت خاص از بدن استفاده می شود.
⭕️ در طول این بی حسی، بیمار هوشیار است.
⭕️ برای جراحی های کوچک، ماده بی حسی به نقطه موردنظر برای جراحی، تزریق می شود.

💡هنگامی که قسمت بیشتری از بدن باید بی حس شود و یا بی حسی موضعی موثر نباشد، پزشک ممکن است از بی حس کننده های منطقه ای استفاده کند.

۲️⃣👈 بی حس کننده منطقه ای :

⭕️ منطقه ای را که باید جراحی شود، بی حس می کند.
⭕️ معمولا، تزریق ماده بی حسی در منطقه ای از اعصاب است که از احساس درد قسمتی از بدن جلوگیری کند.
⭕️انواع مختلف بی حس کننده های منطقه ای وجود دارد که عبارتند از:

☝️نخاعی: اغلب برای جراحی ناحیه شکم (مثل سزارین)، لگن، مقعد و یا پایین تر استفاده می شود.مقداری ماده بیهوشی در مایع نخاع (در کمر) تزریق می شود. این بیهوشی باعث بی حسی در اندام های پایین بدن می شود.

✌️اپیدورال: شبیه بیهوشی نخاعی می باشد. برای جراحی اندام تحتانی استفاده می شود.یک کاتتر (لوله قابل انعطاف که از طریق یک شکاف کوچک در بدن قرار می گیرد) و به طور مداوم دارو وارد آن می شود. این کاتتر در اطراف کانال نخاعی در کمر قرار می گیرد و باعث بی حسی اندام های پایینی می شود.

✌️☝️بازویی: یک بی حسی موضعی می باشد که در مجموعه اعصاب تزریق می شود و باعث بی حسی کل بازو می شود.

۳️⃣👈 بی حس کننده عمومی (بیهوشی عمومی) :

⭕️در طی عمل جراحی، بیمار بیهوش است.
⭕️داروی بیهوشی می‌تواند هم توسط ماسک و هم از طریق ورید به بیمار داده شود.
⭕️هنگامی که جراحی تمام شود، بیهوشی قطع می شود و بیمار در اتاق ریکاوری از خواب بیدار می شود.

👶روش های بی حسی و بیهوشی برای زایمان :

۱️⃣👈  بی حسی اپیدورال :

⭕️ قبل از زایمان از فرد خواسته می شود با پشت خمیده، به یک طرف دراز بکشد و یا بنشیند.
⭕️ ماده بی حسی موضعی برای بی حسی کمر، در فضای بیرون طناب نخاعی (فضای اپیدورال) تزریق می شود.
⭕️ حدود ۱۰ تا ۲۰ دقیقه طول خواهد کشید تا دارو اثر کند.

✅مزایا :
– درد را در قسمت تحتانی بدن کاهش می دهد.
– می تواند به طور مداوم در حین زایمان استفاده شود.
– شما در طی عمل جراحی، هوشیار خواهید بود.
– دارای عوارض کمی برای نوزاد متولد شده است.

❌مضرات :
– ممکن است در یک طرف بدن بیشتر از طرف مقابل اثر کند.
– ممکن است سبب کاهش فشار خون شود و موجب گردد که ضربان قلب نوزاد کمتر بزند.
– اگر ماده بی حسی بر قفسه سینه اثر کند، ممکن است موقتا احساستنگی نفس کنید.
– می تواند توانایی تخلیه مثانه از بین ببرد، بنابراین برای خالی کردن مثانه احتیاج به سوند دارید.
– تب، درد در محل تزریق و خارش ممکن است رخ دهد.
– ممکن است روزهای بعد از زایمان، سردرد شدیدی داشته باشید.

۱️⃣👈  بی حسی نخاعی :

⭕️ نوعی از بی حسی منطقه ای است که مدت کوتاهی قبل از زایمان، برای جلوگیری از بروز درد استفاده می شود.
⭕️ از فرد خواسته می شود با پشت خمیده، به یک طرف دراز بکشد و یا بنشیند.
⭕️ داروی بی حسی درون مایع نخاعی در کمر تزریق می شود.
⭕️ اثر این دارو در عرض چند دقیقه مشخص می شود.

✅مزایا :
– برای مدت ۱ تا ۲ ساعت، درد قسمت پایینی بدن را تسکین می دهد.
– این دارو را یک بار و در مقدار کمی تجویز می کنند.
– شما در طی عمل، هوشیار خواهید بود.
– دارای عوارض کم و یا بدون عارضه برای نوزاد متولد شده است.

❌مضرات :
– باعث کاهش فشار خون مادر و کاهش ضربان قلب نوزاد می گردد.
– اگر بر دیواره قفسه سینه اثر کند، موقتا احساس تنگی نفس خواهید داشت.
– عدم تخلیه مثانه را می دهد، بنابراین نیاز به کاتتر برای تخلیه مثانه خواهید داشت.
– امکان دارد درد هنگام تزریق را احساس کنید.
– ممکن است روزهای بعد از زایمان، سردرد شدیدی داشته باشید.

۳️⃣👈 نارکوتیک (Narcotics) و یا مواد مخدر :

⭕️انواع مختلف نارکوتیک ها که به نام اوپوئید خوانده می شوند، به کاهش درد زایمان کمک می کنند.
⭕️نارکوتیک به عضله تزریق می شود و یا از طریق ورید، داخل بدن می شود.
⭕️اگر شما از طریق ورید، نارکوتیک را وارد بدن کنید، می توانید مقدار دوز مصرفی را کنترل کنید.
⭕️این دارو در عرض چند دقیقه اثر خود را نشان می دهد.

✅مزایا :
_به مدت ۲ تا ۶ ساعت هیچ گونه دردی را نخواهید داشت و استراحت می کنید.

❌مضرات :
– درد را از بین نمی برد.
– باعث خواب آلودگی و تهوع می شود.
– موقتا باعث تنگی نفس در مادر و نوزاد می گردد.

🔻با بررسی مطالعاتی که به مقایسه ی داروهای ضد دیابت خوراکی و انسولین در دیابت بارداری پرداخته اند، می توان نتیجه گرفت که هر دو رویکرد موثر هستند.

🔻سازمان غذا و داروی امریکا (FDA) درمان خوراکی را برای دیابت بارداری تصویب نکرده است و انجمن دیابت امریکا (ADA) نیز انسولین را پیشنهاد می دهد. با این حال اگر درمان تغذیه ای شکست بخورد و یا بیمار از پذیرفتن انسولین امتناع ورزد، درمان با دارو های خوراکی انتخاب بعدی است.

🔻در مقایسه بین متفورمین و #گلیبنکلامید، متفورمین بیش از گلیبنکلامید از جفت عبور می کند و در مورد ایمنی آن در بارداری اطلاعاتی در دست نیست. با این حال، طبق کارآزمایی های بالینی انجام شده، درمان با متفورمین در دوماهه دوم و سوم در مطالعات بی خطر بوده است. البته حدود یک سوم این افراد به دوز مکمل انسولین نیز نیاز پیدا می کنند.

🔻در بیماران دچار سندرم تخمدان پلی کیستیک یا PCOS، متفورمین تا زمان باردار شدن تجویز می شود و درصورت باردار شدن نیازی به ادامه ندارد.

✏️UpToDate, 2018
✏️ American Diabetes Association, 2018
✏️PSAP, 2017
✏️ADA, 2018

✍️ دکتر ساره رزاززاده
دستیار تخصصی فارماکوتراپی (داروسازی بالینی)
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

ببینید: